INSTRUKCIJE IZ RAZNIH PREDMETA - MATEMATIKE, KEMIJE, FIZIKE I DR.: RNA

Instrukcije iz biologije - Nukleinske kiseline

Nukleinske kiseline su dugačke lančaste molekule izgrađene od podjedinica nukleotida. To su makromolekule koje sudjeluju u pohrani, prijenosu i ekspresiji genetičke informacije.

Nukleotid je izgrađen od tri građevne jedinice:
a) dušične baze
b) šećera
c) fosfata

Nukleotidi su međusobno povezani preko fosfatne skupine.

Deoksiribonukleinske kiseline

DNA (deoksiribonukleinska kiselina) je molekula koja u sebi pohranjuje nasljednu uputu i koja se udvostručuje. Sadrži deoksiribozu, spremište je genetičke informacije, uglavnom sadržana u jezgri.
Građena je od dva zavojito obavijena dugačka lanca nukleotida (polinukleotidni lanac).

Nukleotid:
a) šećer - deoksiriboza
b) fosfat
c) dušična baza - četiri različite organske baze (pirimidinske i purinske).

Pirimidinske baze (građene od jednog prstena):
CITOZIN (C)
TIMIN (T)

Purinske baze (dva prstena):

GUANIN (G)
ADENIN (A)

Dva polinukleoidna lanca DNA spojena su vodikovim vezama između odgovarajućih komplementarnih baza.
Adenin se sparuje s timinom (dvije vodikove veze), a citozin s guaninom (tri vodikove veze).

Ribonukleinske kiseline

Ribonukleinska kiselina (RNA) sastavljena je od jednog lanca nukleotida. Za razliku od DNA umjesto deoksiriboze sadrži šećer ribozu. Umjesto dušične baze timin ovdje dolazi uracil. Sudjeluje u ekspresiji informacija tijekom sinteze proteina, stvara se u jezgri.

Vodikove veze između komplementarnih baza istog lanca uzrokuju uzrokuju savijanje molekule RNA.

Razlikuju se tri tipa molekula RNA:

a) glasnička ili mRNA – u jezgri sudjeluje u transkripciji genskog koda, potom se kroz jezgrinu ovojnicu premješta u citoplazmu, gdje sudjeluje u procesu translacije
b) prijenosna ili tRNA – ima ulogu prijenosnika aminokiselina do ribosoma gdje gradi polipeptidni lanac
c) ribosomska ili rRNA – uz ribosomske proteine je sastavni dio ribosoma

Više informacija i drugih korisnih sadržaja možete naći na poveznicama:

https://instrukcije-poduke.wixsite.com/instrukcije-hr

https://poduke.wixsite.com/instrukcije
https://instrukcije-poduke.business.site

Kvalitetne instrukcije iz više predmeta možete dobiti na
telefon (WhatsApp,Viber) 095 812 7777,
Skype: moje.instrukcije

Instrukcije iz biologije - VIRUSI II

BOLESTI KOJE UZROKUJU VIRUSI

Biljni virusi imaju RNA, ne prenose se na životinje i ljude, a jedan biljni virus može izazvati infekciju različitih biljnih vrsta.

Virusi životinja i čovjeka sadrže ili RNA ili DNA.

Neke od virusnih bolesti životinja:

• bjesnoća
Akutna zarazna bolest središnjeg živčanog sustava svih toplokrvnih životinja i čovjeka. Uzročnik je virus iz porodice Rhabdoviridae, rod Lyssavirus. Uzročnik se nalazi u slini zaražene životinje, a na čovjeka se prenosi ugrizom bolesne životinje. Vrlo česti znakovi bolesti su razdraženost, strah od vode, preosjetljivost kože na propuh i povećano izlučivanje sline. Napredovanjem bolesti mogu se pojaviti grčevi dišnih mišića i drugih dijelova tijela, popraćeni razdražljivošću i manijakalnim ponašanjem.

• herpes
Infekcija uzrokovana virusom Herpes simplex, a karakterizirana je izbijanjem malih, obično bolnih mjehura na površini kože i sluznica.

• AIDS
Virus HIV-a ima RNA koja je okružena s nekoliko slojeva proteina. Kada uđe u organizam napada T- stanice, čime dovodi do njegove smanjene otpornosti.

• gripa

• velike boginje

Velike boginje (variola major) izaziva virus variole koji se prenosi direktnim kontaktom sa zaraženim tjelesnim izlučevinama ili zaraženom osobom.

• ospice
• dječja paraliza
• virusni hepatitis

Neki virusi imaju korisnu primjenu. U šumarstvu se koriste umjesto različitih kemijskih sredstava u borbi protiv štetočina, u hortikulturi prilikom uzgoja ukrasnih biljaka sa šarenim cvjetovima i listovima.

Šare na cvjetovima mjesta su infekcije virusima. Na tim mjestima virusi sprječavaju stvaranje pigmenata. RETROVIRUSISkupina virusa koji sadrže RNA, koju pomoću reverzne transkriptaze prevode u DNA. Ovoj skupini pripadaju virusi uzročnici najtežih bolesti, tumora i HIV (Human Immunodeficiency Virus).

VIROIDI
Viroidi su “gole” molekule RNA koje se također samostalno umnožavaju. Uzrokuju bolesti biljaka (limuna, avokada, krizantema, palmi).

PRIONI
Prioni su složene molekule proteina sa sposobnošću samoreprodukcije. Napadaju živčani sustav životinja i čovjeka. Uzročnici su kravljeg ludila u krava, a u čovjeka kuru bolesti (grčevitog ili smrtonosnog smijeha) i staračke demencije.

Više informacija i drugih korisnih sadržaja možete naći na poveznicama:

https://instrukcije-poduke.wixsite.com/instrukcije-hr

INSTRUKCIJE IZ RAZNIH PREDMETA - MATEMATIKE, KEMIJE, FIZIKE I DR.

Stranice

Instrukcije iz biologije - Nukleinske kiseline

BOLESTI KOJE UZROKUJU VIRUSI

Instrukcije iz biologije - VIRUSI II

O nama